Norveški naučnici otkrili su da su nivoi radijacije 100.000 puta veći od normalnih u blizini sovjetske nuklearne podmornice koja je pre 30 godina potonula u vodama Arktika.
Podmornica “Komsomolec” potonula je 1989. u delu Barencovog mora koje se smatra jednim od najvećih svetskih područja za ribolov. Zabrinutosti zbog kontaminacije iz nuklearnog reaktora podmornice još nije narasla do stvarne ekološke krize, a relativno novija očitavanja iz 2008. nisu pokazala da radijacija curi.
Međutim, sada se ispostavilo da jedan od tri uzroka vode uzeta sa podmornice ima nivoe radijacije 100.000 veće od normalne morske vode. Taj uzorak je uzet u blizini ventilacionog otvora koji povremeno izbacuje misteriozne oblake prašine. Naučnici veruju da ovaj otvor ima direktan kontakt sa reaktorom unutar olupine i da zagađenje stoga izlazi van u impulsima.
Slik ser den sovjetiske atomubåten "Komsomolets" ut i dag – 30 år etter at den sank i Norskehavet. Forskerne fikk de første bildene av vraket sent søndag kveld. pic.twitter.com/4QBMB3svPv
— Direktoratet for strålevern og atomsikkerhet (@Straalevernet) 08. јул 2019.
- Rezultati su preliminarni. Ispitaćemo detaljno uzorke kad dođemo kući. Nivoi koje smo otkrili ovde iznose 100 bekerela po litru – rekla je Hilde Elise Heldal sa norveškog Instituta podmorskog istraživanja, dodajući da nivoi radijacije ne prete ribolovu i istraživanju u području.
Uzorci su uzeti u okviru zajedničke norveško-ruske ekspedicije koja je u subotu krenula sa severa Norveške. Na fotografijama potopljene podmornice vidi se zarđala olupina kako leži na dubini od 1.700 metara. Pomalo jezivi snimak podeljen je društvenim mrežama.
Ovo nije prvi put da je otkriveno da sa ovog sovjetskog plovila curi radioaktivni materijal. Ruski naučnici su početkom devedesetih i 2007. izmerili mala radioaktivna curenja na “Komsomolecu” iz cevi blizu dela sa reaktorom. Eksperimentalna podmornica imala je dva titanijumska trupa, jedan unutar drugog, koji su joj omogućili da ide dublje od američkih.
Podmornica je, kako podseća RT, potonula 7. aprila 1989, nakon što je izbio požar u prostoriji u kojoj je motor. U incidentu je poginulo 42 od 69 članova posade. Preživele su spasili norveški ribarski brodovi nakon što su više sati proveli na ivici smrti u zaleđenoj vodi. Ovo je jedna od najvećih tragedija u sovjetskoj pomorskoj istoriji.
