Toplotni talas zahvatio je veći deo Evrope, a izuzetak nije ni Bosna i Hercegovina. Ali, gde pronaći spas od visokih temperatura?
Ako se odlučite za more, reke ili jezera u našoj zemlji, ipak morate biti svesni da trenutno osveženje u vodi neće vam dati potreban odmor od vrućine.
Ipak, ova zemlja obiluje brojnim posebnostima, a jedno od njih je i pećina Vjetrenica unutar koje je temperatura uvek 11 stepeni.
Vjetrenica prestavlja najveći sistem pećina u BiH. Smeštena je na području južno-dinarskog krša, s ulazom na samom rubu Popovog polja, 300 m istočno od sela Zavale na 260 m nadmorske visine. Od Mostara je udaljena 80 kilometara, a od Sarajeva oko 200 km.
U svetu se nalazi na prvom mestu po bio-raznolikosti i njena dužina iznosi preko sedam km. Prosečna temperatura unutar pećine je 11 stepeni.
U pećini živi bogati pećinski svet, u kojem je zabeleženo gotovo 200 različitih životinjskih vrsta, a jedna od najpoznatijih je i čovečija ribica koja živi u Donjoj Vjetrenici.
Pojava snažnog "vetra" na ulazu fascinantno je obeležje Vjetrenice i po njemu je i dobila ime. Ipak, ne radi se o vetru nego o fizikalnoj pojavi strujanja vazduha, kojom se nastoje izjednačiti stalna unutrašnja i promjenljiva vanjska temperatura zraka.
Na topografskoj površini iznad Vjetrenice nalaze se duboke pukotine kroz koje leti ulazi topli zrak, hladi se i izlazi na glavni ulaz špilje. Stalna temperatura u pećini je 11 stepeni Celzijusa, a snaga vetra u letnim danima iznosi 15 metara u sekundi.
Pećina je veoma prostrana i hidrografski bogata brojnim jezerima, vodopadima, potocima i manjim podzemnim tokovima koji teku u raznim smerovima.
Na samom ulazu, na desnoj strani nalaze se dva srednjovjekovna reljefa, lov na jelena i viteški turnir, a starost pojedinih pećinskih crteža procenjuje se na 10.000 godina. Najznačajnija arheološka otkrića su kosti pećinskog medveda i leoparda.
Najsistematičnija naučna istraživanja je vodio češki znanstvenik Karel Absolon u razdoblju od 1912. do 1914. godine, kada otkriva gotovo sve danas poznate špiljske kanale. Po ovom naučniku je nazvan i jedan kanal (Abloslonov) koji je karakterističan po čestoj pojavi magle.
Magična lepota, prostrani hodnici i dvorane, podzemne vode i vodopadi, vetar koji stalno struji čine ovu pećinu jedinstvenom u svijetu. Mističnost ovog mesta čine i razna narodna predanja, a po kojima su njoj su živele vile čiji se glasovi i danas mogu čuti.
Posete Vjetrenici su u periodu od 1. aprila do 1. oktobra svakim danom od 10 do 18 sati. Turistički obilasci Vjetrenice traju 40 do 60 minuta.
Autor: Jovana Nerić
