Tibetanci veruju da smo svi mi umrli mnogo puta, pre nego što smo dospeli u ovu inkarnaciju i da je ono što nazivamo rođenjem samo obrnuta strana smrti.
Tibetanci smatraju da kada osoba umre, ona se ponovo rađa u drugi život. U zavisnosti od ličnih uverenja pojedinca, ovo može potrajati različito. Prema tibetanskoj budističkoj tradiciji, veruje se da duša prolazi kroz fazu zvanu Bardo nakon smrti, ona zapravo označava stanje prelaza između smrti i ponovnog rođenja, i veruje se da traje 49 dana. Tokom ovog perioda, duša prolazi kroz različite faze, suočava se sa vizijama i iskustvima koja su rezultat njenog karmičkog stanja.
Kako se odlučuje o ponovnom rođenju osobe?
Preporod osobe zavisi od njenih prethodnih misli i postupaka. Svaka namerna akcija, dobra ili loša, dovodi do karme. Dobra karma će omogućiti dobro ponovno rođenje i obrnuto. Poslednji trenuci čovekovog života su važni jer će njegove poslednje misli i osećanja biti odlučujući faktor u uslovljavanju prvog trenutka sledećeg života.
Iako dobar trenutak smrti ne može poništiti nijednu lošu karmu, on može biti početak za bolji način koji je pogodan za stvaranje zasluga. Ova zasluga bi na kraju mogla nadmašiti svaku lošu karmu. Uobičajena želja na sahranama u Šri Lanki je: "Neka se pokojnik ponovo rodi pod Maitrejom, budućim Budom".
Šta se dešava 40 dana posle smrti sa dušom čoveka?
Prema tibetanskom budizmu, tada se duša nalazi u završnim fazama Barda. U ovom periodu, duša se suočava sa poslednjim karmičkim uticajima i može doživeti različite vizije koje odražavaju njeno stanje svesti.
Veruje se da su molitve, meditacije i obredi koje izvode monasi i porodica preminulog tokom ovog perioda veoma važni, jer mogu pomoći duši da pronađe mir, prosvetljenje, ili povoljno ponovno rođenje.
Dakle, 40 dana nakon smrti, duša je u stanju tranzicije i priprema se za završetak Bardo stanja, koje se tradicionalno završava 49. dana, kada se veruje da dolazi do ponovnog rođenja.
Naime, proces smrti i posthumne faze života duše su detaljno opisani u štivu poput Tibetanska knjiga mrtvih" (Bardo Thödol).
Nebeska sahrana
Kada osoba umre, fizičko telo se počinje raspadati, kao i u drugim religijama i kulturama. Tibetanci praktikuju različite obrede sahrane, u zavisnosti od običaja i verovanja zajednice. Jedna od najpoznatijih je nebeska sahrana, gde se telo ostavlja na otvorenom prostoru i nudi pticama grabljivicama. Ovaj čin se smatra delom prirodnog ciklusa i simbolizuje nesebičnost, jer telo postaje hrana drugim bićima.
Bardo stanje i ciklusi u okviru njega
Veruje se da duša ulazi u Bardo odmah nakon što osoba umre i ostaje u tom stanju do 49 dana i prolazi kroz razčilite cikluse:
Prvi Bardo: Chikhai Bardo (Bardo trenutka smrti)
Ovo je faza neposredno nakon smrti, kada duša napušta telo. U ovoj fazi, osoba može doživeti jaku svetlost i zvukove. Ako je duša dovoljno svesna i prosvetljena, može prepoznati ovu svetlost kao izraz svoje istinske prirode i postići oslobođenje (nirvanu).
Drugi Bardo: Chonyid Bardo (Bardo stvarnosti)
Tokom ove faze, duša doživljava različite vizije božanstava i demona, koje su odraz njenih karmičkih dela. Ako duša prepoznaje ove vizije kao projekte sopstvenog uma, može postići oslobođenje. Ova faza je vrlo važna jer duša ovde ima priliku da se oslobodi ciklusa ponovnog rađanja.
Treći Bardo: Sidpa Bardo (Bardo postojanja)
Ako duša nije postigla oslobođenje u prethodnim fazama, ulazi u Sidpa Bardo, gde se priprema za ponovno rođenje. U ovoj fazi, duša doživljava vizije svojih budućih roditelja i karmičkih uticaja koji će odrediti njen sledeći život.
Karma i ponovno rođenje
Tibetanci veruju da se sudbina duše u Bardo stanju u velikoj meri određuje njenom karmom, odnosno akcijama i mislima koje je akumulirala tokom života. Ako je osoba činila dobra dela i razvijala vrlinu, može se roditi u povoljnom okruženju, ili čak postići prosvetljenje. Nasuprot tome, negativna karma može dovesti do nepovoljnog rođenja ili čak do dolaska u niže svetove patnje.
Molitve su izuzetno važne za dušu preminulog
Tokom Bardo perioda, porodica i monasi obavljaju razne obrede i molitve kako bi pomogli duši da nađe mir i prođe kroz ove faze na način koji će joj omogućiti povoljno ponovno rođenje ili čak oslobođenje.
"Tibetanska knjiga mrtvih" često se čita umrlom kako bi mu se pomoglo da prepozna različite faze kroz koje prolazi duša.
Tibetanci posmatraju smrt kao važan prelaz, a Bardo stanje kao ključnu fazu u kojoj duša ima priliku da postigne oslobođenje ili da se pripremi za novo rođenje, zavisno od njene karme i svesti.
Autor: Marija Radić
