AKTUELNO

Na današnji dan dogodio se Kosovski boj.

1098 Krstaši su u Prvom krstaškom ratu pobedili Turke u bici kod Antiohije.

1389 U bici na Kosovu polju Turci su pobedili srpsku vojsku i obezbedili dalji prodor na Balkan. Srbija je potom postala turska vazalna država, a njeno osvajanje završeno je 1459. kada su Turci zauzeli utvrđeni grad Smederevo.

1491 Rodjen je engleski kralj Henri VIII (Henry), koji je tokom vladavine (od 1509) proširio vlast na Vels, Škotsku i Irsku. Sukobio se sa papom koji nije hteo da poništi njegov brak sa jednom od šest žena i proglasio se za poglavara novoosnovane Anglikanske crkve (1534).

1577 Rodjen je flamanski slikar Peter Paul Rubens. Njegove velike kompozicije smatraju se najvećim dometom flamanskog baroknog slikarstva i autentičnim izrazom baroknog duha ("Poslednji sud", "Venera", "Parisov sud", "Otmica Leukipovih kćerki").

1629 Mirom u Aleu okončana je pobuna hugenota (protestanata) u Francuskoj, ali time nisu okončani njihovi progoni, koji su imali vrhunac u "Vartolomejskoj noći" 1572. kada je po naredjenju Katarine Mediči ubijeno preko 20.000 njihovih pristalica. Punu ravnopravnost sa katolicima oni su stekli tek nakon Francuske revolucije.

1712 U Ženevi je rodjen francuski filozof Žan-Žak Ruso (Jean Jacques Rousseau), čije je delo uticalo na Francusku revoluciju i na evropsku književnost i filozofiju XVIII i XIX veka ("Emil ili o vaspitanju", "Rasprava o poreklu i osnovama nejednakosti medju ljudima", "Pismo Dalamberu", "Ispovesti").

1867 Rodjen je italijanski pisac Luidji Pirandelo (Luigi Pirandello), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1934, jedan od najzačajnijih dramskih pisaca 20. veka ("Šest lica traže pisca", "Đakomino", "Henrik IV").

1873 Rodjen je francuski hirurg i biolog Aleksis Karel (Alexis Carrel), čije je delo imalo značajnu ulogu u razvoju metoda transplantacije tkiva. Dobitnik je Nobelove nagrade za medicinu 1912.

1902 SAD su kupile od Francuske za 40 miliona dolara koncesiju za gradnju Panamskog kanala.

1914 Pripadnik organizacije "Mlada Bosna" Gavrilo Princip ubio je u Sarajevu austrougarskog nadvojvodu, prestolonaslednika Franca Ferdinanda (Franz) i njegovu ženu Sofiju. To je bila varnica za početak Prvog svetskog rata.

1919 Potpisan je Versajski mirovni ugovor izmedju Nemačke i saveznika kojim je i formalno završen Prvi svetski rat.

1921 Donet je Ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (Vidovdanski ustav) kojim je novonastala država proglašena ustavnom, parlamentarnom i naslednom monarhijom sa dinastijom Karadjordjević.

1948 Na sastanku u Bukureštu Komunistička partija Jugoslavije isključena je iz Informacionog biroa komunističkih partija (Informbiro). To je značilo i formalni raskid odnosa sa zemljama komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije i kampanja protiv jugoslovenskog rukovodstva, koje su usledile, trajale su do 1955.

1950 Amerikanci su pobedili Engleze sa 1:0 na Svetskom fudbalskom kupu u Brazilu.

1950 Pušten je u saobraćaj put Beograd-Zagreb, dug 400 kilometara, nazvan "Auto put bratstvo-jedinstvo", u čijoj su izgradnji učestvovale dobrovoljne omladinske radne brigade iz svih krajeva Jugoslavije.

1956 U poljskom gradu Poznanj ugušena je pobuna radnika uz veliki broj žrtava. To je bio jedan od prvih izraza krize u istočnoevropskim zemljama posle Staljinove smrti.

1960 Osnovan je Univerzitet u Novom Sadu.

1976 Sejšelska ostrva u Indijskom okeanu su posle 160 godina stekla nezavisnost od Velike Britanije.

1977 Umro je srpski slikar Ivan Tabaković, profesor Akademije primenjenih umetnosti u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od najznačajnijih predstavnika srpskog modernog slikarstva ("Metamorfoze", "Autoportret").

1981 U eksploziji bombe u sedištu Islamske republikanske partije poginule su 74 osobe, medju kojima i lider partije i predsednik Vrhovnog suda Irana ajatolah Mohamed Hosein Behešti (Mohammed Hošein Beheshti).

1989 Na Gazimestanu, na Kosovu obeležena je 600-godišnjica Kosovske bitke. Centralni dogadjaj na skupu, kojem je prisustvovalo oko milion ljudi, bio je govor tadašnjeg predsednika Srbije Slobodana Miloševića kojim je počeo meteorski uspon tog srpskog političara.

1992 U organizaciji opozicionog Demokratskog pokreta Srbije (DEPOS) u Beogradu je, ispred zgrade Skupštine SRJ, počeo Vidovdanski sabor. Učesnici dotada najvećeg opozicionog skupa u Srbiji, koji je trajao neprekidno osam dana, zahtevali su ostavku predsednika Srbije Slobodana Miloševića, raspuštanje Narodne skupštine i formiranje vlade nacionalnog spasa.

1997 Kubanski i argentinski forenzičari pronašli su šest kostura u blizini bolivijskog grada Valgranda. Kasnije je utvrdjeno da su medju njima i ostaci legendarnog vodje gerile Ernesta Če Gevare.

2001 Bivši predsednik SR Jugoslavije Slobodan Milošvić izručen je Medjunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu, kao prvi šef države koji je predat medjunarodnom sudu. Milošević je 27. maja 1999. optužen za zločine protiv čovečnosti, kršenje zakona i pravila rata i genocid tokom ratova u Hrvatskoj 1991-92. i BiH 1992-95. i na Kosovu 1999.

2001 Umro je američki filmski i pozorišni glumac Džek Lemon (Jack Lemmon), jedan od najpopularnijih američkih komičara, dobitnik dva Oskara i nagrade za životno delo (1988) Američkog instituta za film ("Apartman", "Spasite tigra", "Neki to vole vruće").

2003 Meksiko je izručio Španiji bivšeg argentinskog pomorskog oficira Rikarda Miguela Kavalja (Cavallo), optuženog za genocid i terorizam tokom "prljavog rata" koji je vodjen u vreme vladavine vojne hunte u periodu 1976-1983. godine protiv oponenata, a u kome je oko 30.000 ljudi ubijeno ili nestalo.

2004 SAD su predale vlast Iračanima, dva dana pre roka i sedam meseci pre izbora, nakon čega su lideri privremenih iračkih vlasti položili zakletvu.

2006 Crna Gora je postala 192. država članica Ujedinjenih nacija.

2009 U Albaniji su održani opšti izbori na kojima je pobedila vladajuća Demokratska partija Saljija Beriše. Opozicija nikada nije priznala rezultate, optužujući Berišu za krađu na izborima.

2010 Premijerka Islanda Johana Sigurdardotir sklopila je brak sa spisateljicom Joninom Leosdotir, nakon što je u toj zemlji usvojen zakonu o legalizaciji homoseksualnih brakova.

2011 Francuskinja Kristin Lagard izabrana je za generalnu direktorku Medjunarodnog monetarnog fonda (MMF) nakon ostavke Dominika Stros-Kana, kao prva žena na čelu te važne medjunarodne institucije.

2012 Predsednik Srbije Tomislav Nikolić poverio je mandat za formiranje vlade lideru koalicije okupljenje oko Socijalističke partije Srbije Ivici Dačiću.

2013 Šefovi država ili vlada Evropske unije (EU) odlučili da započnu pregovori o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju izmedju EU i Kosova. Sporazum potpisuje EU, a ne zemlje članice, budući da pet zemalja EU nije priznalo nezavisnost Kosova.

2013 Evropski savet je odlučio da se otvore pristupni pregovori sa Srbijom.

2014 Soul pevač i tekstopisac Bobi Vomak, autor hitova mnogih muzičara 20. veka, umro je u 71. godini. Njegove pesme su i "It's All Over Now", koju su izvodili Rolingstonsi, kao i "Lookin' for Love".

2016 U samoubilačkom terorističkom napadu na medjunarodnom terminalu aerodroma "Ataturk" u Istanbulu poginula je 41 osoba i povredjeno 239.

#Datumi

#Istorija

#Vremeplov

'