Srpska pravoslavna crkva (SPC) danas slavi Svetog Jovana Krstitelja, praznik posvećen svetitelju i proroku koji je krstio Isusa Hrista na reci Jordan i prethodno najavio njegov dolazak krštavajući i okupljajući nove vernike oko potonje hrišćanske crkve.
Sveti Jovan se zove Krstitelj jer je, prema verskom učenju, krstio Isusa Hrista, a Preteča zato što je najavljivao Hristov dolazak.
Sabor Svetog Jovana slavi se dan po Bogojavljenju.
Sveti Jovan je na ikonama predstavljen sa krstastim štapom u levoj ruci i natpisom "Pokajte se, jer je blizu carstvo nebesko."
Predanje kaže da je Sveti Jovan pogubljen po naređenju cara Iroda, a da je njegovu glavu od cara, na nagovor majke, carice Irodijade, zatražila Saloma.
Zanesen Salominom igrom, car Irod je naredio da Jovan Krstitelj bude pogubljen odsecanjem glave.
Ovom događaju posvećen je poseban praznik poznat kao Usekovanje glave Svetog Jovana Krstitelja.
Običaji i verovanja
Prema starim hrišćanskim običajima, žene danas nikako ne bi smele ni da diraju pletivo, makaze ili igle, kako im "miševi ne bi grizli veš", a ukoliko ste planirali da putujete, danas će za to biti idealan dan, jer Sveti Jovan Krstitelj štiti putnike! Na današnji dan ljudi se bratime i kume, ali i ne konzumira se ništa crveno, zbog nevino prolivene krvi svetitelja. Hrišćansko predanje govori da je Sveti Jovan zaštitnik pevača, muzičara, krojača, kožara, krznara, vunara, remenara, gostioničara, nožara, brusača, zatvorenika, osuđenih na smrt, uzgajivača ptica, obolelih od epilepsije, Malte, Jordana i velikog broja gradova širom sveta.
Danas se desnica Svetog Jovana, koju je narod prenosio bežeći pred Turcima, čuva u Cetinjskom manastiru, gde je doneta 1945. godine iz manastira Ostrog.
U manastir Svetog Vasilija Ostroškog na Ostrogu je ruku Svetog Jovana 1941. godine doneo kralj Petar Drugi Karađorđević, koji se sa članovima porodice smestio u manastir posle šestoaprilskog bombardovanja Beograda.
Sveti Jovan je uzor poštenja i pravdoljublja, a kod Srba se poštuje običaj bratimljenja "po Bogu i Svetom Jovanu".
Procenjuje se da je Sveti Jovan po broju Srba koji ga slave kao krsnu slavu na trećem mestu, posle Svetog Nikole i Svetog arhanđela Mihaila.
Takođe, srpski patrijarh Porfirije proslavlja Svetog Jovana kao krsnu slavu.
Autor: Dalibor Stankov
