AKTUELNO

Na današnji dan 1846. godine otvorena je prva čitaonica u tadašnjoj Kneževini Srbiji, nazvana Srpsko čitalište, kasnije Čitaliste beogradsko.

1492 - Španija je preotela Granadu od Mavara, sto je bio završni čin oslobodenja Španije od muslimana.

1799 - Trupe francuskog generala Napoleona Bonaparte ušle su u Siriju.

1833 - Britanske trupe zauzele su Folklandska ostrva u Atlantskom okeanu. Taj arhipelag udaljen je oko 500 kilometara od argentinske obale i nalazi se u juznom Atlantiku. Dan ranije London je proglasio suverenitet nad ostrvima, izbacivši s njih argentinski garnizon.

1837 - Rođen je ruski kompozitor, pijanista i dirigent Milij Aleksijevic Balakirjev, pokretač i idejni voda kompozitorske grupe, po njemu nazvane Balakirjevljev kruzok ili "Velika petorica". Grupu su činili jos Cezar Kjuj, Modest Musorgski, Nikolaj Rimski-Korsakov i Aleksandar Borodin. Nadovezujući se na ruskog kompozitora Mihaila Glinku, izgradio je muzički stil na elementima folklora, prvenstveno ruskog i orijentalnog. Dela: simfonijske poeme "Rusija", Tamara", muzika za "Kralja Lira", klavirske kompozicije, uključujući fantaziju "Islamej".

1839 - Francuski pionir fotografije Luj Dager snimio je prvu fotografiju Meseca.

1846 - Otvorena je prva čitaonica u tadašnjoj Kneževini Srbiji, nazvana Srpsko čitaliste, kasnije Čitaliste beogradsko. Slične čitaonice ubrzo su osnovane i u drugim gradovima Srbije.

1897 - Rođena je srpska glumica Ljubinka Bobić, članica beogradskog Narodnog pozorišta. Započela je karijeru 1921. u Beogradu kao tumač uloga naivnih, nestašnih, vragolastih devojaka, osvojivši ubrzo gledalište vedrinom i neposrednošću. Tumačeći karakterne uloge iskazivala je izuzetno scensko umeće. Njenu karijeru je najviše obeležila nenadmašna interpretacija Živke u "Gospođi ministarki" Branislava Nušića.

1905 - Rusija je nakon poraza u Rusko-japanskom ratu prinuđena da Japanu preda lučki grad Port Artur, na mandzurskoj obali.

1913 - Turski garnizon na ostrvu Hios predao se Grcima.

1915 - Okončana je petodnevna bitka kod Sarikamisa u Prvom svetskom ratu tokom koje je ruska vojska nanela težak poraz turskoj armiji - Turci su izgubili 77.000 od 95.000 vojnika.

1920 - Rođen je američki pisac i profesor biohemije Isak Asimov, pisac naučno-fantastične proze. Naučno-popularna dela: "Hemikalije života", "Zvezde i njihovi putevi", "Unutar atoma", "Svet nitrogena", "Ljudski mozak", "Nauka, brojevi i ja". Književna dela: "Ja, robot", "Čelične pećine", "Golo sunce", "Vasionske struje", "Zadužbina", "Druga Zadužbina", "Zadužbina i carstvo", "Kraj večnosti".

1933 - U Barseloni je poceo ustanak anarhista i sindikalista, koji je ubrzo ugusen.

1942 - Japanci su u Drugom svetskom ratu zauzeli glavni grad Filipina (tada kolonija SAD) Manilu.

1943 - Odstupajuci pred sovjetskom armijom nemacke trupe su zapocele povlacenje sa Kavkaza.

1955 - U Panami je ubijen predsednik, pukovnik Hose Antonio Remon, koga je nasledio prvi potpredsednik Hose Ramon Gisado. Gisado je drzao vlast manje od dve sedmice i oboren je pod optuzbom da je ucestvovao u zaveri koja je prethodila ubistvu Remona.

1959 - Lansiran je prvi vasionski brod ka Mesecu, sovjetska "Luna I" bez ljudske posade.

1959 - Dan posto je srusio rezim diktatora Fulhensija Batiste i usao u Havanu, Fidel Kastro je za privremenog predsednika Kube naimenovao Manuela Urutiju.

1971 - Tokom fudbalske utakmice Seltika i Rendzersa, u skotskom gradu Glazgov srusio se deo tribine na stadionu "Ajbroks park" i poginulo je 66 navijaca.

1980 - U Velikoj Britaniji poceo je prvi nacionalni strajk metalaca od 1926.

1988 - Gerilci mozambickog desnicarskog pobunjenickog pokreta Renamo postavili su zasedu putnickom vozu na zapadu Mozambika, ubivsi najmanje 22 i ranivsi vise od 70 putnika.

1992 - Licni izaslanik Generalnog sekretara UN Sajrus Vens obelodanio je da je postignuta saglasnost sukobljenih strana u gradanskom ratu u Hrvatskoj o rasporedivanju mirovnih snaga Ujedinjenih nacija.

1994 - Vise od 70 osoba je poginulo i najmanje 670 je ranjeno tokom dvodnevnih borbi sukobljenih islamskih frakcija u glavnom gradu Avganistana Kabulu.

1995 - Bivsi predsednik Somalije Muhamed Sijad Bare, koji je na vlast dosao pucem 1969. i na isti nacin zbacen s nje 1991, umro je u izbeglistvu u Nigeriji.

1998 - Vlasti Nigera uhapsile su bivseg predsednika vlade te africke drzave Hamu Amadua, optuzivsi ga da je ucestvovao u navodnoj zaveri sa ciljem likvidacije sefa drzave Ibrahima Bare Mainasare.

2001 - Prvi tajvanski brod legalno je pristao u Kini posle vise od pola veka, uplovivsi u luku u gradu Fudijan na jugoistoku Kine.

2002 - Prvi kontingent medunarodnih mirovnih snaga za Avganistan, sastavljen od predstavnika 11 zemalja, stigao je u Kabul, gde se pridruzio vec prisutnim Britancima.

2007 - Umro je Tedi Kolek, legendarni gradonacelnik Jerusalima, koji je tim gradom upravljao gotovo tri decenije. Kolek, koji je dobio ime po ocu cionizma Teodoru Herclu, bio je prvi covek Jerusalima od 1965. do 1993. godine u cak sest mandata. Neobicni gradonacelnik, poznat po cinjenici da je njegov privatni telefonski broj dostupan svima, roden je 1911. nedaleko od Budimpeste, a odrastao je u Becu. Bio je blizak saradnik oca izraelske nacije Davida Ben-Guriona i clan njegovog kabineta.

#Istorija

#Vremeplov

'