Istorija na ovom mestu još uvek živi – grobnica plemkinje sa srednjovekovnim nakitom iskopana je 2012. godine. Zbog ovoga, kao i zbog činjenice da radovi još uvek traju, ovo je mesto koje svi zaljubljenici u arheologiju i istoriju moraju da posete. Pink.rs vas vodi u grad čije priče još uvek lede krv u žilama – posetite Smederevsku tvrđavu.

Izgradnja Smedereva počela je 1428. godine. Sin srpskog despota Vuka Brankovića, Đurađ Branković, počeo je sa izgradnjom ovog grada. Tome je prethodilo teško vreme u Srbiji koja je tada bila na putu turskih osvajanja prema Ugarskoj.

Nakon gubitka Beograda, Đurađ prestonicu seli u Smederevo i počinje izgradnju malog grada. To je trajalo od 1428. do 1439. godine. Nakon obnove srpske despotovine Segedinskim mirom 1444. godine počinje obnova tvrđave.

Izgled tvrđave

Smederevska tvrđava je grad oblika nepravilnog trougla visine oko 10 i širine do 4 metra. Prostire se na površini od skoro 10,5 ha, zbog čega se smatra jednom od najvećih srednjevekovnih tvrđava ravničarskog tipa u čitavoj Evropi.

Tvrđavu čine Mali i Veliki grad. Interesantne arhitektonske celine Smederevske tvrđave su:

Krstata kula – uzidanom opekom ispisan je tekst o vremenu gradnje tvrđave.

Dunavsko platno – spada u najreprezentativnije građevine našeg srednjevekovnog graditeljstva. Na njemu su četiri velika dvodelna prozora isklesana u kamenu sa gotskim i romanskim lukovima – bifore. Tu su bile despotove prostorije za stanovanje i sala za prijeme. U ovoj sali potpisan je čuveni trgovački ugovor između Venecije i Despotovine.

Donžon kula – u koju su se povlačile istaknute ličnosti prilikom neprijateljskih napada, sa zidovima debelim više od 4 metra.

Smederevo – centar trgovine

Grad je postao najveća srednjovekovna srpska tvrđava i jedna od najvećih ravničarskih tvrđava u Evropi. Izgradnja nove prestonice bila je ishod snažne privrede i velikog bogatstva vladara. U novopodignutom gradu došlo je i do privrednog rasta.

Dubrovački trgovci su sve više posećivali ovaj grad i u njemu su se porpilično zadržavali zbog poslova. Ovde je bilo i sedište zanatlija.

Smederevo 1434. godine postaje sedište mitropolije, a katedrala crkve Svete Bogorodice izgrađena je u Velikom gradu. Ona kasnije biva preobraćena u džamiju, a onda je bila i porušena.

Mit o prokletoj Jerini

Đurađ Branković se ženi Jerinom koja je poreklom bila Grkinja. Ona mu je inače bila druga žena, sa kojom je imao četvoricu sinova i ćerku. Naučna istraživanja pokazuju veliki broj priča o njenim zlodelima i pričaju o tome da je trudnice terala da nose kamenje, nasilno uzimala mladiće iz sela da joj budu ljubavnici, ubirala porez u regionu Užica u obliku kravljih jezika jer je to volela da jede, oduzimala jaja svim srpskim seljacima i tako dalje.

Izgradnjom Smedereva upravljao je njen brat Đorđe Kantakuzin, i grad je građen po uzoru na Konstatinopolj. Legenda i mit o zidanju Smedereva i prokletoj Jerini se prenosi i priča još uvek, a legenda je naravno uvek jača od istine.

Ona je svakako u narodu ostala poznata kao prokleta Jerina. Njeno ime ostalo je vezano za izgradnju Smedereva. Mnogi su izgradnju grada pripisali njenom hiru. Čak je i nekoliko građevina nazvano njenim imenom.

Poznata je i po tome što je branioce Smedereva 1439. godine ostavila bez hrane, koju je prodala da bi dobila novac za svoje lične potrebe.

Smrt despotice Jerine takođe je obavijena legendom. Po toj legendi, despoticu je ubio najmlađi sin Lazar u Ostrovici, tako što joj je sipao otrov u salatu.

Mit o blagu u zidinama tvrđave

I danas se veruje da se negde ispod tvrđave nalazi zakopano blago. Predanje kaže da se negde uoči Ivanjdana nebesa tri puta otvaraju i da tada mesta na kojima je zakopano blago svetle plavičastim sjajem.